اجزاء تیرچه کرومیت
امروزه با پیشرفت علم مهندسی عمران در گرایش های مختلف، تکنیک های مختلف اجرایی به فعالین حوزه ساختمان عرضه شده است.
از جمله این تکنولوژی ها و تکنیک ها می توان سقف و تیرچه کرومیت را نام برد که در ساخت و ساز کاربرد فراوان دارد.
در ادامه ضمن معرفی اجزاء تیرچه کرومیت ، به تشریح موارد و نکات اجرایی پیرامون این نوع سقف در مقالات بعدی می پردازیم.
بال تحتانی ( ورق پایینی )
بال تحتانی تیرچه از تسمه یا همان ورق فولادی ساخته می شود.
ورق بعنوان عضو کششی خرپا عمل کرده و بارهای وارده را تحمل می کند.
عرض ورق پایینی حداقل ۱۰ سانتی متر می باشد که تنها در دهانه های کمتر از ۴ متر می توان از عرض ۸ سانتی متر استفاده کرد.
طبق استاندارد جدید تیرچه کرومیت استفاده از ورق ۸ و ۱۰ سانتیمتر ممنوع می باشد.
براساس بند ۳-۱-۶ نشریه ۱۵۱ حداقل ضخامت ورق پایینی ۳ میلی متر می باشد،
اما به موجب بند ۱۰-۱-۹-۵ مبحث ۱۰ مقررات ملی ساختمان ضخامت اجزای سازه ای که در فضای خارج و در معرض عوامل جوی یا اثرات خورنده دیگر قرار داشته باشند نباید از ۶ میلی متر کمتر باشد.
در محیطهای خشک و عاری از هر گونه آثار خورندگی این مقدار به ۵ میلیمتر کاهش می یابد.
( توصیه می گردد بال تحتانی تیرچه ها در زیر و در قسمت نشیمن بلوکها به شکل مناسبی ضد زنگ بخورد و از ضخامت ورق ذکر شده در مبحث ۱۰ نازک تر اختیار نگردد.)
معمولا از میلگرد می باشند به عنوان عضو مورب خرپا عمل نموده و به کمک اعضای کششی و فشاری ، ایستایی لازم را برای تحمل بارهای وارده تامین می نماید.
طبق بند ۲-۲-۱-۱ نشریه ۱۵۱ استفاده از فولاد سخت ( AIII یا A3 ) برای میلگردها ی خرپایی و نیز کلاف های عرضی مجاز نمی باشد.
متاسفانه به علت وفور فولاد ( AIII ) در بازار به این موضوع توجهی نشده و استفاده گسترده از این نوع فولادها در تهیه تیرچه مشاهده می گردد.
جوشکاری میلگردهای ( AIII ) مستلزم رعایت تمهیدات خاصی است که هیچکدام رعایت نمی شود و از طرفی در خم کردن میلگردها باید حداقل شعاع خم رعایت گردد تا منجر به ترک خوردگی در میلگرد نشود.
عموما نوع میلگردها از شکل آج روی آن قابل تشخیص می باشد.
از نبشی ، سپری تسمه یا ناودانی ساخته شده و در داخل بتن پوششی قرار می گیرد.
استفاده از نبشی رایج تر می باشد.
در دهانه بزرگ، اتصال دو نبشی پشت به پشت هم به صورت سپری توصیه می شود.
نبشی فوقانی قبل از گیرش بتن به عنوان بال فوقانی خرپا عمل نموده و بارهای وارده را تحمل می کند.
یکی از خرابی های رایج در سقف کرمیت کمانش جانبی بال فشاری ( نبشی فوقانی ) می باشد که منجر به خرابی سقف قبل از گیرش بتن می شود.
این عمل معمولا در زمان اجرای سقف و وارد آمدن بارهای زیاد ناشی از انباشته شدن بتن و یا ضربه پمپ بتن رخ می دهد.
جهت اصلاح این اشکال باید فاصله مهارهای جانبی بال فشاری را کاهش داد.
طبق بند ۲-۱-۴-۳ نشریه ۱۵۱ باید آرماتور فوقانی کلاف عرضی به نبشی فوقانی جوش شود تا بال فوقانی تیرچه ها را مهار کند.
برای این منظور باید کلاف عرضی در فاصله تقریبا مساوی ( Lr ) اجرا شود.
همچنین انتهای کلاف عرضی باید هم در بالا و هم در پایین در محل برخورد به تیر فرعی مهار شوند.
جهت اطمینان از عدم کمانش بال فشاری توصیه می شود آرماتورهای دال نیز به نبشی فوقانی جوش شوند تا فاصله مهارهای جانبی کاهش یابد.
در این حال حتما باید آرماتورهای دال در انتها به تیر فرعی و یا ستون به نحو مناسبی مهار شوند.
در بسیاری از موارد اجرایی به جای استفاده از نبشی استاندارد از ورق های خم شده با نورد سرد استفاده می شود. کمانش بال فشاری در این ورق های خم شده به سبب ایجاد تنش های پسماند بیشتر رخ می دهد و از طرفی در طراحی ورق خم شده باید از ضوابط طراحی نورد سرد استفاده گردد.
لذا توصیه می شود تا حد امکان از نبشی استاندارد برای بال فوقانی استفاده شود.
جهت مهار نیروهای برشی در دو سر تیرچه کرومیت برای طول های بزرگتر از ۲ متر از دو عدد ورق حداقل ۱۰ سانتیمتر ارتفاع , ۳۰ سانتیمتر طول و ۳ میلیمتر ضخامت استفاده می شود.
با بزرگتر شدن طول تیرچه این ابعاد نیز باید محاسبه و افزایش یابد.
در دهانه های با بارگذاری سنگین تر از میلگرد زیگزاگ دوبل به عنوان گوشواره اضافه در کنار ورق برش گیر باید استفاده نمود.
تقویت تیرچه کرومیت
در دهانه های ۴٫۵ تا ۷ متر :
۱ یا ۲ میلگرد و یا نبشی در وسط بال فوقانی ،
۱ و یا ۲ میلگرد بر روی بال تحتانی ،
در دهانه بزرگتر از ۷ متر :
یک یا دو میلگرد و یا ورق طولی در کنار زیگزاگ به صورت نری و یا ورق با عرض کمتر در زیر ورق تحتانی
قطر میلگرد و ضخامت ورق و نبشی تقویتی باید توسط مهندسین محاسب اعلام شود.
تیرچه فولادی با جان باز
بلوک
دال بتنی
کلاف عرضی
میلگرد افت و حرارت
ویژگی های فنی تیرچه فولادی با جان باز
تیرچه فولادی با جان باز ، عضو پیش ساخته ای است که به صورت خرپاهای ویژه دو سر ساده ، اجرا می شود. تیرچه فولادی با جان باز در دو مرحله تحت بارگذاری قرار می گیرد.
تیرچه هنگام حمل و نقل ، بار ناشی از وزن خود را و در زمان اجرای سقف و قبل از گرفتن بتن ، بار مرده سقف ( شامل وزن سقف ، تیرچه ، بلوک ، بتن در جا و قالب ها)
و بار زنده عوامل اجرایی را در حد فاصل تکیه گاه های تیرچه تحمل می نماید.
پس از گرفتن بتن ، مقطع مرکب شامل تیرچه و بتن ، تنش های ناشی از تمامی بارهای وارده به سقف را تحمل می کند.
تیرچه آرمین سازه
تولید کننده تیرچه کرومیت و بتنی استاندارد
اجرای سقف تیرچه بلوک و عرشه فولادی
۰۹۱۲۳۱۵۰۵۱۴ صفرزاده
