سقف‌های تیرچه بلوک معمولی که با استفاده از تیرچه و بلوک‌های پیش‌ساخته اجرا می‌شوند، از جمله سقف‌های بتنی رایج در ایران هستند که حدود ۴۰ سال از رواج آن‌ها می‌گذرد. این نوع سقف‌ها با همان مشخصات ۴۰ سال پیش اجرا می‌شوند، در حالی که با توجه به تغییرات شرایط، استفاده از آن‌ها در ساختمان‌های بلند مرتبه امروزی قابل قبول نیست.
محدودیت استفاده از سقف‌های تیرچه بلوک
استفاده از سقف های تیرچه بلوک
معایب سقف‌های تیرچه بلوک:
- دو تکه بودن بتن تیرچه: بتن پاشنه تیرچه قبل از بتن سقف ریخته می‌شود و عملاً بین این دو بتن، یک سطح جداکننده وجود دارد که باعث کاهش مقاومت و پایداری سقف می‌شود.
- کاهش مقاومت در برابر آتش‌سوزی: ضخامت ۴ سانتی‌متری بتن پاشنه تیرچه، کاور زیر میلگردها را به کمتر از یک سانتی‌متر می‌رساند و مقاومت تیرچه را در برابر آتش‌سوزی کاهش می‌دهد.
- عدم دقت در طول تیرچه‌ها: بین طول تیرچه‌ای که سفارش داده می‌شود و تیرچه‌ای که به کارگاه آورده می‌شود، اختلاف وجود دارد و نشیمن تیرچه داخل تیر درست رعایت نمی‌شود. این موضوع باعث می‌شود که میلگردها در بخش انتهایی تیرچه بدون بتن باقی بمانند و به مرور دچار پوسیدگی شوند.
- تداخل تیرچه‌ها با خاموت‌ها: در هنگام جاگذاری تیرچه، به‌خصوص تیرچه‌های دوبل، تداخل با خاموت‌ها رخ می‌دهد و ریتم خاموت‌ها به هم می‌ریزد.
- صلبیت ضعیف دیافراگم: با توجه به وضعیت اجرا و باریک شدن مقطع تیرچه، صلبیت دیافراگم در این سقف زیر سوال می‌رود و در هنگام زلزله مقاومت لازم را نخواهد داشت.
- مشکلات حمل و نقل و اجرا: بالا بردن تیرچه‌های سنگین بتنی به طبقات پرهزینه و خطرناک است و برای اکیپ‌های قالب‌بند نیز مشکلات زیادی از جمله سقوط و یا آسیب رسیدن به ستون فقرات به وجود می‌آورد.
- عدم امکان ایجاد خیز منفی مناسب: به دلیل وجود خرپا و باریک شدن مقطع تیرچه، امکان ویبره زدن بتن تیرچه‌ها وجود ندارد و آب بتن نیز سریعاً توسط بلوک‌های سیمانی جذب می‌شود. در نتیجه، بتن تیرچه کرمو شده و در هنگام زلزله اثر خود را آشکار می‌کند.
- ریزش بلوک‌ها در هنگام زلزله: در هنگام زلزله، بلوک‌های سیمانی خرد شده و به همراه گچ و خاک زیر سقف بر سر ساکنان فرو می‌ریزند.
با توجه به معایب ذکر شده، استفاده از سقف‌های تیرچه بلوک در ساختمان‌های بلند مرتبه که نیازمند مقاومت و پایداری بیشتری هستند، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
راهکارهای جایگزین:
- استفاده از سقف‌های تیرچه کرومیت
- استفاده از سقف‌های کامپوزیت
- استفاده از سقف‌های بتنی پیش‌تنیده
انتخاب نوع سقف مناسب به عوامل مختلفی از جمله نوع کاربری ساختمان، تعداد طبقات، شرایط اقلیمی و بودجه پروژه بستگی دارد.
